Jak poprawnie przeprowadzić przegląd regałów?
W 2018 r. przypada dziesięciolecie wprowadzenia unijnej normy PN-EN 15635 dotyczącej zastosowania i utrzymania urządzeń do składowania. W niniejszym opracowaniu przytaczam, z perspektywy inspektora wykonującego przeglądy, istotne zagadnienia podnoszone w ramach bezpiecznej obsługi instalacji regałowych.
Dziś już nie trzeba przekonywać pracodawców oraz służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo do tego, aby instalacje regałowe były poddawane regularnym i metodycznym inspekcjom. Dla przypomnienia przytoczę trzy podstawowe typy przeglądów, jakie rozróżniamy. Są to kolejno:
- natychmiastowe zgłoszenia
- oględziny
- przeglądy eksperckie
Zaczynając od pierwszej grupy: to najczęściej służby BHP w zakładzie odpowiadają za to, aby nowo zatrudnionego pracownika na stanowisku operatora wózka widłowego zaznajomić z procedurami minimalizującymi ryzyko powstania niebezpiecznych sytuacji w otoczeniu instalacji regałowych, w których na co dzień będzie wykonywać swoja pracę. W ramach przeszkolenia powinien zdobyć wiedzę jak się zachować w sytuacji, gdy zauważy, bądź spowoduje niebezpieczną sytuację na magazynie. Dobrą praktyką są szkolenia dla nowych pracowników m.in. z instrukcji obsługi regałów dostarczonej przez dostawcę instalacji. Jest to pewna forma zabezpieczenia pracodawcy na ewentualność zdarzenia, do którego mógłby doprowadzić pracownik. Każde zgłoszenie musi być opisane i załączone do dokumentacji regałowej.
Innym typem nadzoru będą przytoczone oględziny, za które odpowiada osoba wyznaczona do nadzorowania bezpieczeństwa systemów regałowych. W praktyce najczęściej przyjmuje się, że jest to kierownik magazynu. Podobnie jak w przypadku natychmiastowych zgłoszeń, oględziny muszą mieć formalną formę.
Ponadto wykonuje się je w regularnych odstępach czasu, określonych na podstawie oceny ryzyka.
Dopełnieniem nadzorów bieżących, za które najczęściej odpowiada sam użytkownik instalacji, są tak zwane przeglądy eksperckie, wykonywane przeważnie przez inną firmę. Dzięki zewnętrznemu nadzorowi zmniejsza się ryzyko pominięcia istotnych ze względów bezpieczeństwa aspektów obsługi instalacji regałowych. Dobrze wykonany przegląd zakłada podejście hierarchiczne co do aspektów kontrolnych. W praktyce oznacza to, że przegląd odbywa się na kilku poziomach, gdzie samo stwierdzenie i zaklasyfikowanie uszkodzeń udarowych stanowi część dokumentacji pokontrolnej a przynajmniej tak powinno się to odbywać.
Poniżej przedstawiam przykładowe zagadnienia, które powinny zostać skontrolowane w ramach poprawnie wykonanego przeglądu eksperckiego, w przypadku stwierdzenia jakichkolwiek nieścisłości w tych obszarach fakt ten powinien zostać odnotowany w raporcie z przeglądu regałów.
Aspekty montażu regałów jak np. zmiany w konfiguracji konstrukcji. W ramach inspekcji należy sprawdzić dokumentacje regałową, którą dysponuje użytkownik. Dokumentacja powinna zawierać m.in. aktualny układ regałów wraz z poziomami składowania oraz dopuszczalnymi nośnościami eksploatowanych konstrukcji.
Innym punktem kontrolnym jest np. sprawdzenie stanu palet lub urządzeń pomocniczych do składowania ładunków. To bardzo ważny aspekt, który niestety często jest pomijany. Pierwszym kryterium, jakie przyjdzie nam do głowy w kwestii gospodarki paletowej, będzie ich stan używalności czyli stwierdzone uszkodzenia i zniszczenia. W przytoczonej normie (załącznik C) znajdziemy przykłady uszkodzeń lub wad, których stwierdzenie jest jednoznaczne z niedopuszczeniem palety do użytku w regałach. Należy również pamiętać, że za szczegółową kontrolę palet na bieżąco odpowiedzialny jest użytkownik instalacji. W tym temacie zwrócę jeszcze uwagę, że bardzo często stosowanie palet innych niż te, które założył projektant instalacji jest równoznaczne z użytkowaniem regałów niezgodnie z przeznaczeniem, co może mieć poważne konsekwencje.
Kolejnym punktem, który podlega ocenie jest sprawdzenie czy dostawca systemu dopełnił swoich obowiązków. Jednym z zaniedbań może być brak protokołu technicznego odbioru instalacji regałowej lub jego niewłaściwa forma.
Ostatnim weryfikowanym obszarem, który dla przykładu przytaczam, jest odpowiedzialność użytkownika. W ramach przeglądu eksperckiego, inspektor ma obowiązek sprawdzić czy osoba odpowiedzialna za bezpieczeństwo przeprowadza regularne oględziny regałów, a co za tym idzie jak wyglądają zgłoszenia.
Opisane powyżej zagadnienia mają uświadomić użytkownikowi, jaki jest zakres przeglądu eksperckiego oraz zwrócić uwagę na formę i treść raportu, jaki otrzymuje od firmy, której zleca się wykonanie takiej usługi.
Pomimo że od 1 stycznia 2003 r. wprowadzono całkowitą dobrowolność stosowania norm to jednak, jak możemy wyczytać na pierwszych stronach, w niniejszej normie podano wytyczne w połączeniu z PN-EN 15512, EN 15620 i EN 15629 w celu zapewnienia, że podmiot przygotowujący specyfikację, użytkownik i projektant będą świadomi wzajemnych ograniczeń we własnych dziedzinach, co zapewni powstanie bezpiecznego projektu.
W przypadku chęci nawiązania współpracy w obszarze przeglądów systemów regałowych oraz szkoleń z zakresu wykonywania przeglądów bieżących zapraszamy do współpracy.
Opracowanie ZMS Systemy Magazynowe